Roman Jagoda

Zamieszańcy to bodaj najmniejsza grupa etniczna zamieszkująca swego czasu polską ziemię. Zajmowali tereny na północ od Krosna, gdzieś między Pasmem Jazowej, Pasmem Brzeżanki a Pasmem Suchej Góry. Były to wówczas (w XV-XVI wieku) jedyne wolne tereny, najwyższe, o najgorszych walorach glebowych. Założyli 10 miejscowości, m.in. Czarnorzeki, Węglówkę, Krasną, Oparówkę, Rzepnik i Bonarówkę.

Polacy nazywali ich Rusinami (słyszałem, jak do tej pory używają tę nazwę) Łemkowie zaś Zamieszańcami. I chociaż w ich rodowodach dominował element ruski to wśród nich byli także Łemkowie, Polacy, Wołosi i Żydzi. Mieli swoją kulturę, byli bardzo religijni, posługiwali się swoim dialektem.

Z czasem wsie ulegały polonizacji, także przez mieszane małżeństwa.

Bardzo ciekawa jest historia tych ludzi i tych terenów. Jest ona też bardzo tragiczna bo po II wojnie światowej przestali praktycznie istnieć. 90% z nich wywieziono przymusowo wgłąb ZSRR a reszta padła ofiarą słynnej Akcji Wisła.

Na terenach Zamieszańców pozostało wiele pamiątek w postaci cerkwi, starych cmentarzy, kapliczek i krzyży przydrożnych i drewnianych, starych chałup.

Na moim zdjęciu krzyż stojący na rozstaju dróg z Bonarówki do Węglówki i Brzeżanki a więc w samym sercu tej niewielkiej krainy. Pomimo, że w promieniu wielu kilometrów nie ma żadnych zabudowań, krzyż ten jest zadbany a teren uporządkowany.

Przy okazji kolejnych zdjęć postaram się przybliżyć historię tego terenu i jego mieszkańców.