Paulina Iwanowska

Przegędza jest jedną ze starszych miejscowości ziemi rybnickiej. Istniała już w XIII wieku. Pierwsze wzmianki o niej pojawiły się około 1240 r. , kiedy to wraz innymi wsiami składała dziesięcinę snopową na rzecz Kolegiaty św. Krzyża w Opolu.

Przy dość ruchliwej drodze DW 925 relacji Orzesze-Rybnik, przy ul. Mikołowskiej 54 stoi krzyż – Boża Męka z 1917 roku,

Na froncie głęboka płycina na tablicę inskrypcyjną. Tablica z czarnego szkła zawiera inskrypcję:

Jezus Chrystus, Bóg Człowiek żyje, króluje, rozkazuje.

Pod nią fragment pieśni wielkopostnej:

Panie, Ty widzisz krzyża się nie lękam,

Krzyż twój całuję, pod krzyżem uklękam.

Panie, ty widzisz, krzyża się nie wstydzę,

Bo na tym krzyżu mego Boga widzę.

Na dolnej krawędzi podstawy wyryta data 1917. We wnęce cokołu, na wielobocznej płytce, figura Matki Bożej Bolesnej w lekkim kontrapoście, lewą ręką trzymającej się za gorejące, przebite mieczem serce. Krzyż stoi przy płocie posesji, na betonowej płycie, ogrodzony ozdobnym metalowym płotkiem. Wokół trawnik.

Źródło: przydrozne.eu

Krzyż został wykonany w zakładzie kamieniarskim Franciszka Botora w Rybniku. Franciszek Botor był znanym rybnickim kamieniarzem. Nie wiem dokładnie, ale pewnie wiele nagrobków na naszym cmentarzu jest jego autorstwa. Jak widać, można je spotkać również gdzie indziej (np. w Żorach, http://www.nowiny.rybnik.pl/index.php?me=a&id=13619).
Mieszkał w kamienicy przy ulicy 3-go Maja (nazwa dzisiejsza). Zmarł z przyczyn naturalnych mniej więcej na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych. Pochowany na cmentarzu w Rybniku, gdzie spoczywa wraz z małżonką Stefanią (zmarła w 1993 roku, dożywając 99 lat).