Kazimierz Gajek

Przy ulicy Łącznej 96 a, w jednej z dzielnic śląskiego miasteczka Mikołowa, w Bujakowie, na skraju pola, w trawie, otoczona kasztanowcem, stoi Boża Męka z 1888 r. Niestety, umieszczona na płycinie inskrypcja jest nieczytelna, widoczna jedynie odtworzona data. W trzech bokach cokołu znajdują się dość obszerne wnęki zakończone łukiem. We frontowej wnęce cokołu, niestety postawiona jest wtórna figura Matki Bożej Niepokalanej. W pozostałych wnękach współczesne figurki świętych.

Boża Męka to staropolska nazwa krzyża przydrożnego, który od wieków wrósł w polski krajobraz. Odbywały się przy nich spotkania pielgrzymów, pożegnania idących do wojska poborowych, składano okolicznościowe przysięgi, a także żegnano zmarłych członków lokalnych społeczności. Często stawiano go w miejscach dawnych kościołów, kaplic, na rozstaju dróg, w podzięce za ocalenie od „zarazy morowej”, klęski żywiołowej, a także w miejscach upamiętniających bitwy lub wojenne potyczki.

Te obiekty małej architektury sakralnej przyjmowały formę kamiennego lub murowanego dwuramiennego krzyża z figurą ukrzyżowanego Chrystusa jako symbolu ofiary życia, z kilkoma biblijnymi postaciami w jego otoczeniu (często figurami fundatorów). Źródło informacji o fundatorach, a także ich przesłaniu dla odwiedzających te miejsca stanowiły inskrypcje wyryte w kamieniu lub odlewanych metalowych tablicach, zawierające prośbę o modlitwę, wezwanie do Boga lub oddanie honorów osobom, którym je poświęcono.