Kazimierz Gajek

Wystawienie kapliczki czy krzyża jest nie tylko swoistym naznaczeniem miejsca granicznego, uświęconego albo tajemniczego. Ludzie religijni zauważają w przestrzeni miejsca dające im poczucie oparcia, stałości i bezpieczeństwa, miejsca, które porządkują i oswajają chaos, ustanawiając pewien ład. W dużej mierze kapliczki i krzyże stawiano z potrzeb kultowych. Kapliczki i krzyże przydrożne zrosły się z krajobrazem kulturowym Górnego Śląska, tworząc tu jeden z najciekawszych zespołów zabytkowych małej architektury sakralnej.

Sporo kapliczek i krzyży przydrożnych znajduje się w Żorach. Oprócz zabytkowych można spotkać zupełnie nowe, bowiem Ślązacy to naród religijny. Ta kapliczka słupkowa drewniana pochodzi z 2018 roku i znajduje się w Zorach przy ulicy Pukowca 28 a. Wewnątrz znajduje się drewniana figura Jezusa. W tym wizerunku Jezus przedstawiony jest z sercem na wierzchu. Serce jest gorejące (z ogniem), oplecione cierniem, z krzyżem na szczycie. Serce promienieje miłością. Początki kultu Serca Jezusa sięgają średniowiecza. Motyw Serca Pana Jezusa (nie tylko w kapliczkowych wizerunkach) był bardzo popularny w XIX w. W tym czasie rozpowszechnił się w Europie kult Najświętszego Serca Pana Jezusa. Powstało wówczas m. in. wiele zgromadzeń zakonnych poświęconych NSPJ.

Współczesna przestrzeń w świecie pełnym zgiełku i bezdusznej techniki wywiera na człowieka presję, przed którą nie zawsze potrafi się on bronić. Pewne obszary mają jednakże określone wartości i szczególną intensywność znaczeń, co sprawia, że zanika poczucie zagubienia i bezradności. Dla człowieka religijnego kapliczka i krzyż przydrożny to miejsca wydzielone i wyłączone z reszty świata, kryjące w sobie obraz porządku i harmonii. Przebywanie w ich pobliżu wywołuje emocje i doznania natury religijnej. Świadomość ich trwania nadaje otaczającej rzeczywistości sens i powoduje, że ludzie czują się w niej pewniej.

– Źródło-Grzegorz Odoj, Andrzej Pec

Studia Etnologiczne i Antropologiczne.

– http://przydrozne.eu/