Grzegorz Kur

W parku etnograficznym w świętokrzyskiej Tokarni, znajduje się kamienna figura św. Jana Nepomucena.

Ten zabytek małej architektury sakralnej został przeniesiony do skansenu z lapidarium w Podzamczu Piekoszowskim. Rzeźbę datowaną na rok 1844 wykonano z wapienia pińczowskiego w nieznanym warsztacie kamieniarskim. Na postumencie wyryto w kamieniu inskrypcję, dziś słabo czytelną. Fundatorem figury była Teresa Buchoska, z drugiego męża Okońska. Odnowił ją w latach 30. XX wieku, Marian Grzegorzewski, właściciel folwarku Szydłówek leżącego wówczas niedaleko Kielc.

Kamienne figury z postacią świętego Jana Nepomucena stanowią charakterystyczny element krajobrazu polskiej wsi.

Święty Jan Nepomucen żył w XIV w. i był kanonikiem katedry św. Wita w czeskiej Pradze. Za rzekome spiskowanie przeciw królowi Wacławowi IV skazano go na śmierć i po torturach zrzucono z mostu Karola do Wełtawy. Utarło się przekonanie, że przyczyną męczeństwa była odmowa zdradzenia tajemnicy spowiedzi królowej Joanny. Legenda podaje, że w miejscu, gdzie utonął, na wodach rzeki pojawiło się światło, które – wraz z pięcioma gwiazdami, płonącymi na niebie – pozwoliły odnaleźć jego ciało.

Święty Jan Nepomucen przedstawiany jest zwykle jako kanonik, z krucyfiksem ułożonym na przedramieniu, bądź z palcem na ustach, zapieczętowanym listem lub zamkniętą kłódką (to symbole tajemnicy spowiedzi). Święty ten uważany jest za patrona strzegącego mostów i chroniącego przed klęską powodzi, mającego w opiece tonących oraz spowiedników.