Gabriela Kalinowska-Czakon

W widłach Dunajca i Białki położona jest urokliwa miejscowość Dębno. To tu,przy ulicy Jana Pawła II, na tle blaszanego płotu, stoi nieco skromna, pochylona kapliczka Męki Pana Jezusa. Wzniesiona została w 1934 r, jako wotum wdzięczności mieszkańców Dębna za uratowanie przed powodzią stulecia, jaka nawiedziwszy tamte tereny, spowodowała straszliwe szkody, nie tylko materialne.W dwóch głównych wnękach umieszczono drewniane rzeźby – Jezusa Frasobliwego oraz scenę Niesienia Krzyża. Daszek ozdobiony jest misternie wykonanymi, drewnianymi motywami, typowymi dla budownictwa drewnianego tych okolic.

To tutaj urodził się Józef Janos (w 1895 r.), polski artysta ludowy, rzeźbiarz, poeta, świątkarz. Mieszkał w Dębnie przez całe życie w chałupie, którą sam zbudował. W młodości wyuczył się ciesiołki, stolarki i snycerstwa, zajmował się też kołodziejstwem. W czasie I wojny światowej jako żołnierz austriacki walczył w Karpatach Wschodnich.

W latach 30. zaczął wykonywać kapliczki i rzeźbić, w dalszym ciągu zajmując się zawodowo stolarstwem i snycerstwem. Dbał, by wykonane przedmioty były piękne i bogato zdobione. Natchnienie twórcze czerpał z rzeźb i obrazów oglądanych w kościołach oraz z książek, ale nigdy ich nie kopiował. Józef Janos był najstarszym rzeźbiarzem w Polsce, jednym z najwybitniejszych, najbardziej znanych i cenionych twórców kontynuujących starą, tradycyjną rzeźbę ludową w Polsce. Zmarł w 1985 r.