Andrzej Szafraniec

Dukla, Krzyż Pojednania.

Krzyż Pojednania opleciony wieńcem rąk, które błagalnie wznoszą się ku rozpiętym na krzyżu dłoniom Zbawiciela.

Krzyż znaczy – życie jest silniejsze niż śmierć

– te słowa Jana Pawła II w języku polskim, ukraińskim, słowackich, czeskim, rosyjskim i niemieckim wyryto na kamiennych tablicach u stóp krzyża.

Między 8 września a 30 listopada 1944 r. na styku Karpat Zachodnich i Wschodnich trwały działania wojenne określane terminem: Operacja Karpacko-Dukielska. W walkach tych, według różnych źródeł, zostało zabitych, zginęło lub odniosło rany: od 86 do 99 tys. żołnierzy radzieckich, około 6,5 tys. żołnierzy czechosłowackich i od 52 do 70 tys. żołnierzy niemieckich.

Najbardziej dramatycznym etapem Operacji Karpacko-Dukielskiej była bitwa pancerna o Przełęcz Dukielską, którą ze względu na dziesiątki tysięcy ofiar tam poległych nazwano Doliną Śmierci. Leżąca na przedpolu Przełęczy Dukla została w 90 procentach zniszczona. Ludność tych ziem podjęła decyzję, aby pamięć ofiar uczcić krzyżem – pomnikiem, który wzywałby do modlitwy za dusze zabitych oraz o pokój między narodami.

Przejmujący w swej wymowie Krzyż Pojednania stanął nieopodal sanktuarium św. Jana z Dukli.