Przewodniczący Jury
Jego Ekscelencja
Ksiądz Biskup
Michał Janocha
Przewodniczący Rady ds. Kultury i Ochrony
Dziedzictwa Kulturowego Konferencji Episkopatu Polski
Spotykają nas na skrzyżowaniach, przy szosach, drogach i polnych ścieżkach. W miastach, miasteczkach i wioskach. W lasach, przy mostach i na górskich trasach. W podwórkach starych kamienic i na nowych osiedlach.
Kamienne i drewniane, rzeźbione i malowane, opuszczone i zapomniane, albo nieustannie odnawiane, przybierane w kwiaty i kolorowe tasiemki.
Kapliczki, przydrożne krzyże i figury. Swojskie, polskie, nasze. Wiarygodne, jak mało co na tym świecie. Pomniki wiary i świadkowie tradycji. Drogowskazy do nieba na ludzkich szlakach.
Członkowie Jury
Sławomir Broniarz
Prezes
Związku Nauczycielstwa Polskiego
ZNP został ponownie Partnerem Projektu dlatego, że nasza Organizacja i ja osobiście wspieramy wartości i tradycje narodowe uosabiane również przez kapliczki, które są świadkami naszej historii, pamięcią pokoleń.
Marek Górski
przedsiębiorca, akcjonariusz i przewodniczący rad nadzorczych GRUPY ERGIS oraz Grupy Mera Pnefal, Wiceprzewodniczący Rady Głównej Konfederacji LEWIATAN.
Polskie kapliczki mnie fascynują, bo mają w sobie sacrum, profanum i często urzekają prostotą, która skrywa wielką historię i ogromną tajemnicę losów gromadzących się wokół nich wiernych.
Wyrażają pamięć pokoleń, a przez lata były i – mam nadzieję – pozostaną miejscem integrującym lokalne społeczności. Coraz rzadziej wprawdzie spotyka się większe grupy osób modlących się regularnie przy kapliczce, ale jakże często są te kapliczki skuteczną zachętą, nawet dla przypadkowych przechodniów, do krótkiej refleksji i modlitwy. Nawet skromna ławeczka stanowi dodatkową motywację do krótkiego przystanku i zadumy.
Często mi się zdarza, że podczas samochodowych podróży po Polsce zatrzymuję się na chwilę przy tych znakach polskiej pobożności i podziwiam, że mimo trwającej od lat sekularyzacji, te lokalne kapliczki mają swoich troskliwych opiekunów, dzięki którym są zadbane, otoczone kwiatami i – co najważniejsze – ludzką pamięcią.
Warto zachować i kapliczki, i związane z nimi tradycje dla przyszłych pokoleń.
Roman Jagoda
Laureat I Edycji
Konkursu w kat. Senior
Roman Jagoda. Od kilku lat emeryt. Uwielbia Bieszczady i Beskid Niski. Odkrył dla siebie Krainę Zamieszańców i piękno Lasów Janowskich. Miłośnik parowozów i kolei wąskotorowych.
Udział w konkursie wziął po przeczytaniu zaproszenia w tygodniku „Angora” w 2016 roku. Fotografując kapliczki uświadomił sobie, że są one nie tylko zabytkiem czy wypełnieniem naszej przestrzeni ale także świadectwem wiary i źródłem nadziei.
Agnieszka Krzywicka
Dyrektor Fundacji
Chaber Polski
Urodziłam się i wychowałam w domu z kapliczką, wzniósł ją mój Dziadek. Własnoręcznie wykuł na niej napis „Boże miej w opiece Naród Polski”, na nim poznawałam litery.
Historia jej powstania związana jest z historią mojej rodziny. Nasza Kapliczka była podziękowaniem za przetrwanie wojny i szczęśliwy powrót Dziadków z małymi dziećmi do domu po wojnie. Ich dramatem było wygnanie w 1939r. przez Niemców z nowo wybudowanego domu. W II wojnę dom okupowali hitlerowcy, był też miejscem nadawania konspiracyjnej polskiej radiostacji i tragicznych losów jej obsługi. Dorastałam w szacunku i pamięci do przeszłości w bliskości kapliczki wzniesionej na rogu naszej posesji. Do dziś towarzyszy ona naszemu domowi, jest jego częścią. Całe lata była miejscem majowych modlitw sąsiadów i wciąż chylą przed nią głowy przechodnie w każdym wieku. Mnie zawsze będzie przypominać mój dom i Dziadka, niezłomnego Patriotę.
Do tematu konkursu, jego autorów, uczestników i sympatyków inicjatywy mam wyjątkowe uznanie.
Katarzyna Kucharek
Prezes Zarządu
Fundacji Grupy PKP
Przydrożne kapliczki, tak bardzo charakterystyczne dla polskich krajobrazów, mają swój niepowtarzalny urok. Zawsze warto się przy nich zatrzymać. Są świadkami historii, lokalnej tradycji, miejscem na chwilę zadumy i refleksji.
Ważne, aby takie miejsca nie zostały zapomniane. Dlatego właśnie tak cenną inicjatywą jest konkurs pod hasłem „W różańcu róża ukryta rozkwita”. Przyczynia się on do kultywowania pamięci o naszym dziedzictwie i pozwala o nie zadbać.
o. Andrzej Majewski
Jezuita
Historyczne i współczesne, ładne i kiczowate, drewniane, murowane, w dziuplach starych drzew, na rozdrożach szlaków komunikacyjnych, w bramach kamienic i przy wiejskich drogach. Kapliczki przydrożne. Czasem tak zrosły się z bliskim nam pejzażem, z miejscem, w którym przyszliśmy na świat, z drogą do pracy, do znajomych, że nawet stały się niezauważalne.
Tymczasem one tam są i trwają wbrew kataklizmom dziejowym, wojnom, powodziom…. Oparły się wandalom, pokusie zabetonowania wszystkiego i wszędzie. Dobrze jest je fotografować dla innych; dobrze jest je uwiecznić dla siebie. Przy nich czujemy się pewniej, bezpieczniej, bardziej u siebie, wśród najbliższych, w domu. To drogowskazy wskazujące na ten dom – ten który już znamy i ten, za którym tęsknimy…
Ten Konkurs ma wielką moc, bo łączy w sobie wiele aspektów. Rozwija naszą wrażliwość na wielu płaszczyznach, dając przy tym również wiele radości z odkrywania tajemnic, opowiadania historii i pokazywania piękna naszego Polskiego krajobrazu.
Zaangażowanie uczestników pokazuje, jak ważną rolę pełni ten Konkurs w naszym społecznym życiu.
To wielka radość bycie częścią tego projektu.
ks. Wiktor Ojrzyński
Dziekan
Duszpasterzy Leśników
„Gdy do Boga chcesz słać modły,
Idź do lasu, tam, gdzie jodły,
Ich wierzchołki pod niebiosy,
Wzniosą Stwórcy modlitw głosy.
Tam i płakać możesz śmiało,
Na to wszystko, co złamało
Twoje życie, lub nadzieje
Bo tam nikt cię nie wyśmieje …
Władysław Chojnacki (1813 r.)
Polskie lasy, bogate pięknem, strojne w tajemnice przyrody, przepełnione naszą narodową historią – jakże często budzą w nas doświadczenia duchowe, gdzie indziej niedostępne …
To w nich spotykamy ślady wdzięczności, hołdu, pamięci – czasem dramatycznych wydarzeń bardzo często uwiecznionych w postaci “leśnych kapliczek” i krzyży. Niektóre z nich są bardzo proste, niemal prymitywne, niektóre stanowią wręcz dzieła sztuki.
Leśnicy dbają o nie, często ochraniają, odnawiają nawet, gdy inni już zapomnieli i … nieraz kłaniają się przy nich Stwórcy, który uczy ich pokory w gospodarowaniu powierzonym zasobem przyrody.
Marcin Przeciszewski
Prezes Zarządu
Katolicka Agencja Informacyjna
Przydrożne kapliczki to jeden z najbardziej charakterystycznych
elementów naszego obszaru kulturowego, bez którego trudno byłoby mówić o tożsamości Europy czy Polski. To tak naprawdę te drobne, często nawet nie do końca udane pod kątem artystycznym znaki, stanowią dowód prawdziwej inkulturacji wiary w danym kręgu, zejścia jej pod strzechy i wyrażania w takiej formie, w jakim było to możliwe ludziom na samym dole.
Kapliczki czyniły przestrzeń oswojoną i bezpieczną, gdzie ludzie czuli się „u siebie” pod ochroną „swoich świętych”, Matki Bożej czy Chrystusa Frasobliwego, którym zawsze można było zaufać. Zarazem stanowiły dowód i dawały poczucie, że ziemia „łączy się z niebem” i że dopiero te dwa elementy dają piękną i spójną kompozycję. Były i są dowodem, że codzienność, zwykły trud w pocie czoła, ma też zakorzenienie w transcendencji i ku niej prowadzi.
Dziś, w okresie kulturowego zamętu i sekularyzacji, musimy zrobić wszystko, aby ocalić ten – jakże ważny – element naszego pejzażu. A może i warto tworzyć nowe kapliczkowe formy, przemawiające do współczesnych i odpowiadające na ich duchowe tęsknoty.
Marcin Pyzik
Laureat I Edycji
Konkursu w kat. Junior
Konkurs pozwala spojrzeć na sakralne obiekty przydrożne z zupełnie innej perspektywy. Prócz tego jak się prezentują, możemy poznać ich bogate historie, powody ich powstania.
Od momentu, gdy zostałem laureatem, zacząłem zauważać kapliczki, krzyże i figury w mojej najbliższej okolicy. W związku z tym, odwiedzałem mieszkańców mojej gminy i zbierałem informacje dotyczące tych obiektów. Spotkałem się z dużą serdecznością.
Mam nadzieję, że tym działaniem zaakcentowałem kapliczki, krzyże i figury przydrożne i zwróciłem na nie większą uwagę mieszkańców mojej gminy
Piotr Wypych
Leśnik, artysta grafik, artysta fotografik, doktor nauk humanistycznych
(ur. w 1969 roku w Piotrkowie Trybunalskim) – leśnik, artysta grafik, artysta fotografik, doktor nauk humanistycznych. Po skończeniu nauki w Zespole Szkół Leśnych w Zagnańsku jakiś czas pracował jako leśnik. Skończył Wydział Grafiki Krakowskiej ASP z aneksem z zakresu fotografii. Od początków pracy w leśnictwie bada małą architekturę sakralną Polski środkowej – co zaowocowało w 2014 roku obroną pracy doktorskiej pt. „Dziedzictwo małej architektury sakralnej XVII-XX w. na terenie Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych”. Jest autorem ponad stu wystaw fotograficznych prezentowanych w Polsce i Europie. Jest autorem i współautorem jedenastu albumów fotograficznych – m. in. „Kapliczki i krzyże znad Pilicy” czy „Kapliczki, krzyże i figury przydrożne województwa Łódzkiego”.
prof. Jan Żaryn
Dyrektor
Instytutu Dziedzictwa
Myśli Narodowej
Kapliczki przydrożne i leśne to świadectwa wydarzeń niezwykłych, ale i codziennych. Każda z nich to niezwykły zapis historii. To wspomnienie osób, których już nie ma między nami. Komu lub jakiemu wydarzeniu by nie były dedykowane, to zawsze kapliczki są miejscem modlitwy i skupienia. Zdajemy sobie sprawę, modląc się w tych miejscach, że ktoś chciał byśmy się zatrzymali, wznieśli oczy ku Bogu. Potraktowano nas poważnie.