Tajemnice krzyża

[title text=”Autor: Marek Moczulski” size=”h2″]

Uczniowie warszawskiej Kolejówki praktyki zawodowe odbywali m.in. w lokomotywowni na Olszynce Grochowskiej. Spóźniali się na nie wiele razy, bo poważną przeszkodą w drodze do warsztatu był przejazd kolejowo-drogowy na Chłopickiego – rano najczęściej zamknięty (duży ruch pociągów zjeżdżających na wianuszek oraz składów podmiejskich i dalekobieżnych na linii otwockiej).

Kładki w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia jeszcze nie było. Za przejazdem, przed ogrodzeniem Centralnego Ośrodka Badań i Rozwoju Techniki Kolejnictwa stał drewniany krzyż. Tabliczka z datą 1912 wskazywała na jego kilkudziesięcioletnią historię.

Kiedy krzyż drewniany zastąpiono spawanym – trudno dziś ustalić. Trudno też powiedzieć stanowczo, że zrobili to pracownicy COBiRTK. Pewne jest, że i temu po kilkunastu latach należał się remont. Zwracali na to uwagę pracownicy Centrum Naukowo-Technicznego Kolejnictwa (nazwa od 1987). Ostatnią renowację krzyża przeprowadzono w 2012 r., gdy przypadała 100. rocznica… Pracowników Instytutu Kolejnictwa (nazwa od 2010) wciąż jednak nurtowało pytanie: „100. rocznica czego?”.

W częściowym rozwikłaniu zagadki pomógł pewien mieszkaniec – warszawsko-praskie czasopismo społeczno-samorządowe, w którym z okazji 183. rocznicy bitwy pod Olszynką Grochowską ukazał się przedrukowany tekst Jana Dobraczyńskiego z 1994 r. Autor pisał m.in.:

Olszynka, która ciągnęła się od pamiątkowego krzyża do dzisiejszej ulicy Tyśmienickiej – przestała istnieć. Ostatnie cztery drzewa można było jeszcze zobaczyć, gdy świętowano stulecie bitwy. Potem teren został zalesiony, ale sosnami i brzozami. W latach 50. przecięto go torami kolejowymi. Generał Józef Chłopicki padł ranny w miejscu, gdzie obecnie znajduje się stacja kolejowa Olszynka Grochowska. Postawiony tu krzyż został przeniesiony za przejazd kolejowy, gdzie stoi do dziś.

Fragment cytowanego tekstu znalazł się na marmurowej tablicy u stóp krzyża.
Tekst i fot Marek Moczulski

Lokalizacja kapliczki:

52.249854, 21.108742

Podziel się z innymi