Kazimierz Gajek

Inna kapliczka w Palowicach

Inna kapliczka w Palowicach2

Kapliczka św. Jana Nepomucena

Pozostańmy jeszcze w Palowicach, bowiem znajduje się tu druga,przepiękna domkowa kaplica. Przypomnę, że Palowice to wieś położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Czerwionka-Leszczyny.

Pierwszy urzędowy dokument o Palowicach pochodzi z 1308 roku i sporządzony został w Raciborzu. Największa kaplica  a zarazem najwcześniej datowana, stoi przy ul. Wiejskiej 57, w centrum wsi. Poprzedniczka obecnej zbudowana została na gruntach dworskich ówczesnej właścicielki wsi Teresy Promnicowej około roku 1720. Kaplica przy ul. Wiejskiej w swoim pierwotnym stanie przetrwała 200 lat. Podczas I wojny światowej, w 1916r. została rozebrana. Na jej miejscu zbudowano nową. Roboty murarskie wykonywał Paweł Leśnik, zaś prace ciesielskie Wincenty Bujoczek, któremu pomagał cieśla Smusz z Królówki. Po czterech latach w 1920 roku, nowo zbudowana kapliczka św. Jana Nepomucena została poświęcona. Umieszczono w niej – oprócz obrazów i świeczników – figurę jej patrona. Na wieży zawieszono dzwon pochodzący ze starego, drewnianego kościoła w Woszczycach, rozebranego w 1880 roku. Kapliczka została wybudowana z cegły i otynkowana.

Jej wymiary zewnętrzne wynoszą 2,5 x 3,5 x 3,0 m. Dach jest dwuspadowy, kryty dachówka, ze środka dachu wzbija się wieża, która jest zwieńczona cebulastym hełmem. W ścianie frontowej są drzwi, do których bezpośrednio z ulicy prowadzi pięć schodów. W 1970r. przed uroczystością 50-lecia zbudowania tej kaplicy przeprowadzono jej generalny remont. Zainstalowano też lampkę elektryczną, która swym czerwonym światłem świeci odtąd cały czas. Ostatecznie kaplicę poddano generalnemu remontowi w 1998r., który polegał na wzmocnieniu więźby dachowej i położenia nowej dachówki wraz z wykonaniem oblachowania dachu, wzmocniono fundament kapliczki opaską z żel betonu, ściągnięto ściany (ankrowanie), nałożono nowe tynki na ściany zewnętrzne i wewnętrzne, wymieniono instalację elektryczną, posadzkę wyłożono płytkami ceramicznymi, wypiaskowano część elewacji wykonanej z cegieł oraz zakonserwowano, koszty związane z zakupem materiału pokryte zostały z budżetu Gminy i Miasta, a prace związane z remontem wykonali mieszkańcy Palowic społecznie.

Ciekawostka:

Kapliczka miała kształt zbliżony do obecnej, była jednak kryta gontem. Prawdopodobnie już wówczas znajdował się w niej dzwonek, skoro jej podstawowym przeznaczeniem było orientowanie mieszkańców wsi w czasie. Dzwonnik obwieszczał chłopom pańszczyźnianym godzinę rozpoczęcia pracy rano, godzinę przerwy obiadowej zaczynającej się na Anioł Pański oraz godzinę zakończenia pracy wieczorem. Dzwonek służył również do obwieszczania wszystkim o zgonie każdego mieszkańca wsi, o nabożeństwach majowych i różańcowych lub innych jeszcze uroczystościach. Najczęściej był z pewnością używany w latach 187-1848, kiedy to na całym Górnym Śląsku, a przede wszystkim na ziemi rybnickiej i pszczyńskiej występował katastrofalny głód połączony z epidemią tyfusu, który pochłonął jedną czwartą, bądź nawet jedną trzecią ludności wielu miejscowości. To zdziesiątkowanie nie ominęło również Palowic, co uwidacznia porównanie liczby ludności wsi podawane przez Ludwika Musioła: w 1842 roku (5 lat przed epidemią) Palowice zamieszkiwało 490 mieszkańców, zaś w 1855r. (7 lat po epidemii) ok. 447 mieszkańców.

Źródła: http://www.palowice.net/artykuly/33,kaplice-i-kapliczki.html
Podziel się z innymi