Krzyż w Wodzisławiu
Krzyż przy ul. Krakowskiej
Ulica Krakowska to jedna z głównych ulic Wodzisławia (woj. świętokrzyskie). To właśnie tędy przebiegała niegdyś droga krajowa nr 7, będąca częścią europejskiej trasy E77. Dziś popularna siódemka została włączona w ciąg drogi ekspresowej S7. Przy ul. Krakowskiej znajduje się m.in. Urząd Gminy Wodzisław i Bank Spółdzielczy.
Spotkamy przy niej również przepiękny żeliwny krzyż z początku XIX wieku. W jego centrum, zamiast figury ukrzyżowanego Chrystusa, znajduje się wizerunek veraikonu, czyli chusty, którą Chrystusowi prowadzonemu na śmierć podała Weronika i na której odbiła się jego twarz. Poniżej umieszczono kielich – symbol ostatniej wieczerzy. Na murowanym cokole wyryto fragment suplikacji:
Od
powietrza
głodu ognia
i wojny
wybaw nas
Panie
1804 r.
Wodzisław (pierwotnie Włodzisław) był miastem królewskim za czasów Kazimierza Wielkiego. Kiedy otrzymał prawa miejskie i kto mu je nadał – nie wiadomo. Przypuszcza się, że nastąpiło to około roku 1317. Ustalono natomiast, że na podstawie testamentu królewskiego z 3 listopada 1370 roku miasto Wodzisław przeszło wraz z przyległymi wsiami na własność Zbigniewa Przedbora i Pakosława Zadorów, znanych najpierw jako panowie z Brzezia, a później jako Wodzisławscy i Lanckorońscy. Ci ostatni znani byli za czasów Władysława Jagiełły z wielkiej fortuny.
W Wodzisławiu zachował się murowany kościół z XVII wieku, ufundowany przez Samuela Lanckorońskiego, starostę małogoskiego, odbudowany przez Macieja Lanckorońskiego, wojewodę bracławskiego. W XVI i XVII wieku Wodzisław był miastem rzemieślniczo-handlowym, utrzymującym kontakty z Krakowem. W 1680 roku liczba rzemieślników wzrosła do 34. W 1867 roku miasto liczyło 2946 mieszkańców. W połowie XIX wieku była tu fabryczka bawełny. W mieście odbywało się 6 jarmarków, które przynosiły mu znaczne dochody.
Od XV wieku istniała w Wodzisławiu szkoła parafialna, po ukończeniu której wielu mieszkańców studiowało w Krakowie. Z Wodzisławia wywodził się m.in. Jan Wodzisławita, profesor Akademii Krakowskiej. W połowie XVI wieku powstał tu zbór, wybudowany według założeń Jana Kalwina przez Jana Lanckorońskiego. Za sprawą pastora Marcina Krowickiego zbór pierwotnie kalwiński stał się zborem ariańskim. W latach 1613–1939 funkcjonowała tu żydowska synagoga. Renesansowy budynek, obecnie pozbawiony łamanego, krytego gontem dachu, pozostaje w stanie ruiny.
Upadek miasta nastąpił z chwilą odebrania mu praw miejskich w 1869 roku w wyniku reformy administracyjnej przeprowadzonej przez władze carskie. Nie pozostał również ślad z obszernego ratusza, w którym miały swą siedzibę władze miejskie jeszcze w XIX wieku.