Grzegorz Wojtas

Kaplica na przełęczy

Matka Boża Niepokalanie Poczęta

Kaplica z 1847 roku, z figurą Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, na Przełęczy Śleszowickiej.

Śleszowice, gmina Zembrzyce, powiat suski, województwo Małopolskie

Na cokole napis: „Tekla i Andrzej Proszą o Zdrowaś Marija”

Ikonografia: przedstawiona postać stojąca frontalnie, otwarte dłonie odchylone lekko skosem w bok w geście łaski. Maryja stoi na kuli ziemskiej oplecionej przez węża, którego głowę depcze bosą stopą. Wąż trzyma w pysku jabłko – symbol grzechu pierworodnego.

Legenda: syn dziedzica Kłosowskiego – Andrzej zakochał się w biednej wiejskiej dziewczynie Tekli, która pracowała we dworze Kłosowskich jako służąca. Ojciec młodego dziedzica nie wyrażał zgody na małżeństwo swojego syna z Teklą. Miłość między młodymi była jednak tak wielka, że postanowili umrzeć a nie pozwolić, by ich rozdzielono. Młody Kłosowski zastrzelił najpierw swoją narzeczoną, a potem popełnił samobójstwo.

Rodzina Kłosowskich była wstrząśnięta śmiercią syna. Na miejscu, gdzie wydarzyła się tragedia, rodzice Andrzeja wybudowali kaplicę z posągiem Matki Bożej Bolesnej z napisem: „Tekla i Andrzej proszą o Zdrowaś Maryja”. O Tekli wkrótce zapomniano. Zwróciło to uwagę sąsiadów znających losy zakochanych. Na pamiątkę tego tragicznego wydarzenia postawili dla niej kamienny słup z cierpiącym Jezusem, na którym widnieje napis: „Proszą  / o westknienie / lub o Pozdro / wienie / Fundatorowie / P. … k / … /”.

Uwaga do legendy: data fundacji kapliczki (1847) nie odpowiada wcześniejszej dacie powstania Słupa Chrystusa (1778). Kłosowscy wybudowali swój dwór w Śleszowicach w 1809 r., a więc 31 lat po powstaniu Słupa Chrystusa [data wykuta w kamieniu – 1778], na którego cokole istnieje napis : „Proszą  / o westknienie / lub o Pozdro / wienie / Fundatorowie / P. … k / … /”. Możliwym wytłumaczeniem tych nieścisłości zdaje się być powstanie napisu na istniejącym już Słupie Chrystusa i to, że sąsiedzi Nie „postawili dla niej kamienny słup z cierpiącym Jezusem”, a jedynie dopisali prośbę do istniejącego słupa.

Historia: pierwotnie kaplica wyposażona była w posąg Matki Bożej Bolesnej z ok. 1470 roku, obecnie umieszczony w kościele w Śleszowicach.

Lokalizacja: Przełęcz Śleszowicka – przełęcz w Beskidzie Małym, położona na wysokości 428 m n.p.m. pomiędzy szczytami Jedlicznika (549 m n.p.m.) iTarnawskiej Góry (503 m n.p.m.). Przez przełęcz przebiega droga z Krzeszowa przez Tarnawę Górną do Mucharza (dojazd do DK28).

Podziel się z innymi