Grażyna Wachnik

Kapliczka szwedzka w Wichradzu

Kapliczka szwedzka w Wichradzu

Przydrożna szwedzka kapliczka

W miejscowości Wichradz w gminie Warka znajduje się przydrożna kapliczka. To jeden z najwartościowszych zabytków kultury i sztuki sakralnej w naszej okolicy. Wspaniałe i milczące świadectwo wiary naszych przodków.  Jednak podobnie, jak pozostałe nasze szwedzkie kapliczki w niewielkim stopniu jest wypromowana. To również jedyna pamiątka historyczna w tej miejscowości. Jest elementem historii i wielowiekowej tradycji.  Ubogaca lokalny krajobraz. Podobnie, jak inne tego typu szwedzkie figury położone w gminie Warka i Promna wzniesiona jest w stylu barokowym, a swoim wyglądem nawiązuje do tradycji wznoszenia pogańskich słupów kultowych w dalekiej Skandynawii. Kapliczkę w Wichradzu wznieśli w 1660 roku żołnierze Stefana Czarnieckiego, chcąc podziękować za zwycięstwa i szczęśliwy powrót z wojny.

Obecnie trudno ustalić wszystkie elementy jej pierwotnego wyglądu. Prawdopodobnie uległ on zmianie w wyniku kolejnych remontów w latach trzydziestych dwudziestego wieku. Mimo rekonstrukcji kapliczka szwedzka w Wichradzu jest jedną z najbardziej intrygujących figur w gminie Warka. Szczególnie imponuje i zachwyca swoimi rozmiarami oraz rozwiązaniami architektonicznymi. Świadczy o pobożności, poczuciu piękna i kunszcie jej fundatorów.

Usytuowana jest na prywatnej posesji, na gruntach świętej pamięci małżeństwa Jagielińskich. Stoi za zniszczonym ogrodzeniem z siatki i żywopłotem z leszczyny blisko zakrętu, kilkanaście metrów od drogi Warka-Grójec. Opisywany obiekt z racji swojego położenia jest niewidoczny i trochę zapomniany Prawdopodobnie 357 lat temu znajdowała się  w pobliżu uczęszczanej drogi oraz wyznaczała granice  miejscowego majątku  ziemskiego. Szwedzka kapliczka w Wichradzu składa się z dużej masywnej, prostopadłościennej podstawy. Obecnie jest ona bardzo zniszczona i pokryta fragmentami cegły, spadającego tynku oraz grubą warstwą gruzu.

Na podstawie osadzona jest bardzo wysoka, okrągła kolumna o wysokości około 5 metrów. W niektórych miejscach pozbawiona jest tynku i widoczne są czerwone cegły. W górnej części kolumny znajduje się ozdobny gzyms w postaci podwójnego obramowania. Wieńczy ją abakus w formie czworobocznej płyty. Na samej górze na wysokim słupie znajduje się miniaturowa kapliczka z niezaszkloną wnęką od frontu i drewnianym krucyfiksem. Ten element różni ją od pozostałych szwedzkich kapliczek. Pokryta jest dwuspadowym daszkiem z niewidocznym, niewielkim krzyżykiem frontu. Ten zabytkowy obiekt wymaga renowacji w przeciwnym razie grozi zawaleniem.

Żołnierze Czarnieckiego wznieśli ją z myślą o przyszłych pokoleniach.  Na nowo i z racji przekonań i patriotycznego obowiązku warto poznawać i odkrywać znaki łączące przeszłość z teraźniejszością oraz utrwalać je formie pisemnej.

Podziel się z innymi